Kusursuz müzik sistemi için neleri bilmeli?

[CRUEL]

Kusursuz müzik sistemi için neleri bilmeli?

-----------------------------------------

İyi bir sisteme sahip olmak için ilk olarak belirli niteliklere sahip
bir radyo-teyp almak gerekiyor. Her şeyden önce, ön ve arka
hoparlörlere bağımsız kumanda edilebilmeli (Fader yapılabilmeli).

Bass ve Treble (kalın ve ince) seslerine de bağımsız olarak kumanda
edilebilmeli. Kendi içinde en az 4x30 Watt gücünde bir amfi çıkışı
(Hipower) olmalı. İlave bir amfi ile sistemin her zaman
kuvvetlendirebileceği düşünülerek, ekstra amfi çıkışının olmasına
dikkat edilmeli.

otomobilde
kaliteli müzik dinlemek için, kesinlikle CD player'a sahip olmak
gerekiyor. Bu nedenle alınacak radyo-teybin bagaj disk çalar çıkışı da
olmalı. Bu sayede bagaja monte edilecek bir CD player'ı teybin üzerinde
bulunan bir düğmeden kontrol ederek, istenilen diski rahatlıkla
dinlemek mümkün oluyor. Kullanılan bagaj diskleri, genellikle 6, 10 ya
da 12 adet disk çalma kapasitesine sahiptir.

Bu sistem
tamamlandıktan sonra, sıra hoparlörlerin seçimine geliyor. Eğer bütçe
kısıtlıysa, orijinal hoparlörler kullanılarak sistem tamamlanabiliyor.
Hoparlörler monte edilirken, otomobilin kendi yuvalarını kullanmak
yeterli.

Sistemi kurmaya başlarken üç önemli faktörü göz önünde bulundurmak gerekir:

İstenilen performans

Otomobildeki elverişli alan

Bu iş için ayrılan bütçe

Kuracağınız sisteme en uygun ürünü seçmelisiniz. Kurduğunuz sistemin
basit olmasına önem göstermeli, gereksiz ekstra ürün kullanmamalısınız.


Bir müzik sistemi kurarken ilk önce plan yapmalı ve her
zaman kurmuş olduğunuz sisteme daha sonra ilaveler yapabileceğinizi
unutmamalısınız.

Unutmayın, hiçbir zaman daha çok ilave, daha çok kaliteli ve yüksek ses elde etmeniz anlamına gelmez.

Günümüzde fabrika çıkışında bir dizi standart ve sökülmesi güç
parçalarla teslim edilen otomobillere farklı aksesuar ve donanımların
ilave edilmesi gittikçe zorlaşıyor.

Örneğin SRS Hava
Yastığı Sistemi bulunan bir otomobile satış sonrası, performans
direksiyon sistemi ilave etmek hemen hemen olanaksız. Benzer bir sorun
da OEM (Orijinal Equipment Manufacturer), otomobil ses sistemlerinde
yaşanıyor. OEM otomobil ses sistemlerinin sorunu zannedildiği gibi
radyoların değiştirilmesi değildir. Bu çok kolay bir iştir ve
radyo/teyp/CD kombinasyonunda, bu değişikliğin getirdiği görüntü
bozukluğu haricinde bir sorun yaşanmaz.

Burada karşılaşılan
asıl zorluk hoparlörlerde ve bunları çalıştırmak için gerekli olan
gücün sağlanamamasından karşımıza çıkar. Aracınıza, fabrika çıkışında
monte edilmiş mevcut AM/FM/kaset/CD sisteminiz, dışarıdan ortalama bir
fiyatla satın alabileceğiniz piyasa ürünleri kadar iyidir.

Kaliteli müzik sisteminin anahtarı; hoparlördür! Araç sahibinin
dinlediği müzik, hoparlör seçiminde son derece etkili. Çünkü her
hoparlörün kendi karakterine uygun olarak iyi çaldığı bir müzik türü
vardır.

Bazı hoparlörler mekanik ses verirler, bazısı çok
fazla echo yapar, bazısı ise çok donuk ve baslı ses verir. Müşteri
sevdiği müzik türünü en kaliteli dinleten hoparlörü seçmesi için
montajcıya müzik tercihleri hakkında detaylı bilgi vermeli ve mutlaka önerilen hoparlörü almadan önce bir şekilde dinlemelidir.

Dünyada yüzlerce marka değişik hoparlör var. Çoğu hoparlör markası tek
veya iki farklı müziğe odaklanmıştır. Mesela klasik ve slow müziği iyi
çalar. Ama techno müziği çaldığı zaman ses bozulmaya başlar.

Techno müzik çalan hoparlör ise, slow müzik çaldığında çok sert bir ses verdiği için rahatsız olursunuz.

Eskiden arka cam paneline hoparlör takmak çok yaygındı. Ancak bu
bölümler artık hoparlör takmaya elverişli değil. Çünkü bu bölümlerin iç
taraflarında darbe emici sac kafesler var. Görevleri, arkadan vurma
esnasında süspansiyon vazifesi görerek aracın katlanmasını önlemek.
Eskiden Doğan, Şahin tarzı arabalarda o paneller kesilip oralara
hoparlör takılıyordu.

Bugünkü otomobillerde o paneli
kesmek, cinayet! O sacı kesip aynı yerlere 25-30 cm'lik hoparlör
koyarsanız, otomobil arka veya yan darbe aldığında arka kapıları
buruşacak ve açılmayacaktır. Yani otomobildeki mukavemet yok olacaktır.
Ayrıca müzik açısından arkadan gelen ses, makbul değil. Önemli olan
sesin önden gelmesi. Bir konsere gittiğiniz zaman ya da evinizde müzik
dinlediğinizde müzik hep önden gelir. Öne yerleştirilen hoparlörler
daima daha iyi performans verir.

Müzik sistemleri, oldukça
pahalı uğraşlar. Bu nedenle kısıtlı bütçeler için de çok aşamalı
sistemler bulunuyor. Kısacası ucuz bir sistemle başlayıp, eklemelerle
bu sistemi kusursuz hale getirebilmek mümkün. Bu noktada en önemli
konu, montaj. İyi bir montajcı müzik sistemini otomobili kesip
biçmeden, otomobili tahrip etmeden kurmak zorunda. Burada devreye
bilgi, beceri, deneyim ve ustalık giriyor.İyi bir müzik seti yaratmak
adına araçlarının tahrip olmaması için otomobil sahiplerinin araçlarını
ustalık ve becerilerine güvenmedikleri montaj atölyelerine teslim
etmemeleri gerekiyor.

Otomobilin orijinal CD çalarını
taktırmak gerekiyor. CD çaları herhangi bir yerden değil, mutlaka
otomobili üreten firmadan alınması gerekiyor. Çünkü aynı marka ve model
bile olsa, üretici firmadan almadığınız CD otomobile birebir uymuyor.
Bunun nedeni firmanın CD üzerinde kendine özel değişiklikler yapması.
Firmalar otomobil sahiplerini, CD çaları sadece kendilerinden almaya
mecbur bırakıyor. Bu yüzden de fiyatları normal CD'lere oranla iki
misli oluyor.

Eski otomobillerde teybin CD çıkışı yoksa "FM
modülatörlü" diye tanımlanan CD çalarlar var. Bagaj CD� si ama, öne
gelen ve kibrit kutusundan biraz daha büyük bir görüntü ünitesi var.
Onun üzerinden şarkı ve CD değiştiriyorsunuz. Sesini de FM frekansından
88.3 veya 88.9'a ayarlayıp oradan dinliyorsunuz. Yani sanki arabanın
içinde bir radyo istasyonu varmış gibi bagajdan size yayın yapıyor. Bu
CD çalarlarda ses, CD değil radyo kalitesinde oluyor. Ama başka bir
çözüm yok. Bugün Doğan'a da, Renault 12'ye de, bu şekilde CD çalar
takabilirsiniz.

Walkman tarzı portatif mp3'leri özel
adaptörler sayesinde otomobilinizin teybine takabilirsiniz. Ayrıca
sadece otomobiller için üretilmiş mp3'ler de var. Oto Müzik Merkezi
olarak ithal ettiğimiz M-Station marka oto mp3, 3000 şarkı kapasiteli.
Aynı oto radyo-teybi gibi altı kızaklı olduğu için istendiğinde
çıkarıp, yanınıza almak mümkün. Evinizdeki bilgisayardan download
ettiğiniz şarkıları mp3'ün hafızasına kaydederek arabanızda
dinleyebiliyorsunuz. Bu mp3'ün fiyatı 1.000 ile 1.250 Dolar arasında
değişiyor.

Müzik sistemleri artık arabalara çok entegre
olmuş durumda. Sisteme ilave bir amfi eklemek inanılmaz güç. Bunu
yaparken arabanın en ufak bir kablosuna zarar verseniz, araba bir daha
çalışmayabilir. Böyle bir arıza garanti kapsamı dışına çıkacağı için
otomobil sahibi çok güç durumda kalacaktır. Dolayısıyla teknolojiyi çok
yakından takip etmek gerekiyor.

HOPARLÖR

Kaliteli bir oto müzik sisteminin temeli iyi bir hoparlörden geçer.
Monte esnasında dikkat edilmesi gereken husus, otomobilinizdeki
hoparlör yerlerine uygun ebatlarda hoparlör takılmasıdır. Montajcı
mutlaka otomobilin kendi hoparlör yuvalarını kullanmalı, bu yuvalar
içine olabilecek en büyük ebatta hoparlör monte etmelidir.

SUBWOOFER

20-100 hz arasındaki frekans bandındaki sesler, bas sesler olarak
tanımlanır. Bu frekans bandındaki sesleri veren hoparlöre subwoofer adı
verilir.

Subwoofer müziğin içinde olan alt basları verir.
Arabanıza subwoofer takmazsanız, arabanızın kapılarına takılı olan
hoparlörlerden gerekli olan dip bas sesleri istediğiniz gibi
duyamazsınız. Kaliteli müzik dinlemek için bagaja küçük dahi olsa
mutlaka bir subwoofer taktırmak gerekir. Müziğin içindeki kontrabası,
bas gitarı duyabilmeniz için subwoofer'a ihtiyaç vardır. Müzik
dinlerken subwooferı duymakla kalmaz aynı zamanda hissedersiniz de.

MID BAS

100 Hz ile 300 Hz arasındaki sesleri verebilen hoparlörlere mid bas hoparlörler denir.

MIDRANGE

300 hz ile yaklaşık 3 Khz arasındaki sesleri veren hoparlörlere midrange hoparlörler denir.

TWEETER

Yaklaşık 3 Khz ve üstündeki sesleri veren hoparlörlere tweeter denir.

AMFI

Amfi ses gücünü ve kalitesini artırmaya yarar. Eğer otomobilin Orijinal
radyo/teybine bağlanmak isteniyorsa bu çıkışa uyumlu olması gerekir.
Anfi gücüne karar verirken dikkat etmeniz gereken en önemli şey,
anfinin gerçek watt değeridir. Bunun için amfinin üzerindeki değil,
kataloğunda yazılı olan değerler esas alınmalıdır. Bazı marka amfilerin
üzerinde 2x100 Watt yazar ama gerçekte 2x25 Watt'tır. İkisi aslında
aynı. Ancak aynı otomobilde SAE ile HP beygiri gibi ikisinin hesaplanış
şekli farklıdır. Otomobilin normalde voltajı araç giderken 12 Volt
seviyesindedir. Ama genellikle amfilerin üzerinde 14.4 Volttaki değeri
yazılır.

Amfiler iki, dört veya beş kanal çıkışına
sahiptir. İleride doğabilecek ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurarak
bazı ekstra özelliklere uyumlu bir amfi tercih etmenizde fayda var. Bu
ekstra özellikler arasında crossover, bas ve tiz ayarı, mono çıkış yer
alıyor.

CROSSOVER

Crossover amfiden çıkıp
hoparlöre giden frekansları düzenleyen bir cihaz. Dünyada her şeyi çok
iyi çalabilen bir hoparlör olsaydı, crossover'a ihtiyaç duyulmayacaktı.
İyi bir müzik sistemi için insan kulağının duyduğu frekansları düz
(flat) bir şekilde kulağa vermek gerekiyor. Bunu gerçekleştirebilmek
için 2 veya daha fazla hoparlöre ihtiyaç duyulur. Hoparlörlerle beraber
crossover kullanırsak, crossover her hoparlöre ihtiyacı olduğu frekansı
yollayarak kulağımızın bütün frekansları doğru almasına yardımcı olur.
Crossover sayesinde her hoparlöre doğru sinyal gider. Böylece
hoparlörler de doğru frekans bandında daha kaliteli, temiz, güçlü
çalar. Üst düzey kalitede bir ses sisteminde mutlaka crossover
bulunması gerekir.

Aktif ve pasif olmak üzere iki çeşit crossover vardır. Aktif crossover radyo-teyp veya cd
çalar ile amfi arasına bağlanır. Pasif crossover ise amfi ile hoparlör
arasına bağlanır. Genelde aktif crossover daha çok tercih edilir.
Amfiden önce bağlandığı için amfinin çıkarmış olduğu gücü hoparlörün
daha iyi almasını sağlar.

HI-FI (HIGH FIDELITY)

Hi-Fi İngilizce "yüksek sadakat" anlamına gelen High Fidelity
kelimesinin kısaltmasıdır. Müziği doğal ve kaliteli dinlemek anlamında
kullanılır. Bazı hoparlörler müziğe kendi karakterlerine göre yorum
yaparlar. Bazısı biraz daha tizli çalar, bazısı daha midli. Gerçek
Hi-Fi'ciler müziği olabildiğince doğal dinlemeye çalışır