Muradiye

[romaryu]

uradiye
Doğu
Anadolu Bölgesi�nde, Van İline bağlı bir ilçe olan Muradiye, doğusunda
Çaldıran, güneydoğusunda Özalp, güney ve güneybatısında Van Merkez
ilçesi, batısında Erciş, kuzeyinde de Ağrı ile çevrilidir. Ayrıca
ilçenin batısında Van Gölü bulunmaktadır. Van�ın kuzey kesiminde yer
alan Muradiye�nin kuzeyini Aladağlar ile Akçadağ (2.890 m.), güneyini
de İsabey (Işık) Dağı (2.730 m.) engebelendirir. İlçe genellikle
engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Bu dağlık alanın ortasında
Muradiye Ovası bulunmaktadır.

İlçe topraklarını dağlık
alanlardan kaynaklanan küçük akarsuların birleşmesinden oluşan
Bendimahi Çayı sulamaktadır. Bu akarsu Muradiye Ovasını suladıktan
sonra bir çağlayan oluşturur ve Van Gölü�ne dökülür. İlçede Sarımehmet
Gölü tek önemli göldür.

Deniz seviyesinden yüksekliği 1.700
m.dir. İl merkezine 82 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 1.087 km2
olup, 2000 Yılı Genel Nüfus sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu
54.692�dir.

İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında; arpa, buğday ve şeker pancarı
gelmektedir. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan besiciliği
yapılmakta olup, özellikle kıl keçisi ve koyun yetiştirilir. 1990
yılından sonra bölgedeki çatışmalardan ötürü yaylalarda yapılan
hayvancılık gerilemiştir.

İlçenin eski tarihi konusunda
yeterli bir bilgi bulunmamakla beraber MÖ.3000�lerde Hurrilerin burada
yaşadıkları sanılmaktadır. Bundan sonra Urartuların, Asurluların,
Medlerin, Perslerin, Makedonyalıların, Seleukosların, Partların ve
Romalıların buraya hakim oldukları sanılmaktadır. Arap akınlarına
uğrayan yöre daha sonra Bizanslıların, Hakkari beyliğinin hakimiyetine
geçmiştir.

Malazgirt
Savaşı�ndan (1071) sonra Selçuklular yöreye hakim olmuş, 1100�de
Sökmenler Van ve yöresini yönetimleri altına almışlardır. Anadolu
Selçuklularının, İlhanlıların egemenliği altına girmiştir. Safevilerin
bölgede etkin olmasından sonra Yavuz Sultan Selim�in Çaldıran
Savaşı�nda Safevileri yenmesiyle Van ve yöresi Osmanlı topraklarına
katılmıştır. Bununla beraber yöre zaman zaman Osmanlılar ile Safeviler
arasında el değiştirmiştir.

Yöre, Osmanlı döneminde bazı
ayaklanmalara sahne olmuş, 1895�te Ermenilerin başlattığı ayaklanmalar
bastırılmıştır. XIX.yüzyılda Van Vilayetinin merkez sancağına bağlı bir
kaza olarak yönetilmiştir. Eskiden Kandahar ve Bargiri ismi ile anılan
Muradiye, Bendimahi Çayının doğusundaki bir vadinin yamacında
kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra 1935�te Belediyesi kurulmuş,
24 Kasım 1976�daki çaldıran depreminde büyük hasar gören Muradiye, yeni
baştan yapılanmıştır.

İlçede tarihi eser olarak; Muradiye�nin
batısındaki Ünseli Beldesi yakınında MÖ.2000�lerden kalan mezarlık,
Muradiye Kalesi, Deliçay Kalesi, Keçikıran Kalesi ve Körzüt Kalesi
kalıntıları, Kübik Köyü Kümbetleri bulunmaktadır. Muradiye Şelalesi ise ilçenin doğal güzellikleri arasındadır. KÖYLERİ
Açıkyol
Adaklı
Akbulak
Akçaçay
Alkasnak
Aşağıargıt
Babacan
Balaklı
Beşparmak
Beydağı
Çakmak
Çiçekli
Dağören
Devetaş
Doğangün
Durukkaş
Erişe
Esenkoç
Gönderme
Görecek
Güllüçimen
Gümüştepe
Karahan
Keçikıran
Kemerköprü
Kocasaban
Köşkköy
Kuşçu
Otlakbaşı
Ovapınar
Sarımehmet
Sürüyolu
Topuzarpa
Uluşar
Yakıncak
Yalındüz
Yukarargıt
Yumaklı

[azad hasar]

tşk